Doel
Het doel van het project is het realiseren van een nieuw station en het aanpassen van aansluitende (spoor)infrastructuur om de volgende doelen te verwezenlijken:
- De barrièrewerking die ontstaat door de fysieke spoorinfrastructuur ter plaatse van het station Ede-Wageningen, de SOMA- en ENKA-terreinen, en die indirect ontstaat door de geluidsschermen, te verminderen.
- De voorzieningen voor de verschillende vervoersmodaliteiten, de toegankelijkheid daarvan en de kwaliteit van de overstap tussen de verschillende modaliteiten te verbeteren.
- Het station plus de directe omgeving als visitekaartje voor Ede op te waarderen en het daarmee creëren van een aantrekkelijke vestigingsplaats voor wonen en bedrijvigheid.
- Een station te realiseren dat een logisch en duidelijk centrum is in het stedenbouwkundige en infrastructurele plan voor de wijdere omgeving van Ede-Oost, waardoor de genoemde kwadranten rondom het station beter met elkaar worden verbonden.
- Het project te realiseren binnen de vastgelegde Kaders: doelstellingen, subsidiecondities, scope, budget, planning en samenwerking.
Stand van zaken
Voor het project Spoorzone is een gemeenschappelijke projectorganisatie ingericht met medewerkers van de gemeente Ede, NS en ProRail. Deze organisatie werkt volgens afspraken over samenwerking die in de subsidies zijn vastgelegd en die vervolgens uitgewerkt zijn in overeenkomsten. In 2012 heeft de gemeenteraad de Keuzenota Spoorzone vastgesteld. Door de wens om het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) in het project Spoorzone in te passen, is vertraging ontstaan in de planning van het project. Omdat PHS geen invloed had op de te verrichten werkzaamheden in de Westelijke Spoorzone, is besloten dit deel van het project af te splitsen en in uitvoering te nemen.
Westelijke Spoorzone
Voor dit deel heeft de gemeenteraad in november 2013 het bestemmingsplan vastgesteld. Er is vastgelegd dat de spoorwegovergangen Hakselseweg, Kerkweg en Sysselt gesloten worden (een en ander afhankelijk van PHS).
De realisatie van de Westelijke Spoorzone is in 2014 gestart. Eind 2016 zijn de onderdoorgangen voor het fiets- en autoverkeer in gebruik genomen; de SOMA- en Koepeltunnel. In 2018 zijn de restpunten afgerond, is het kunstwerk Skyline Ede in de SOMA-tunnel geplaatst en zijn de werken overgedragen aan de beheerders van ProRail en de gemeente. Het project Westelijke Spoorzone is in 2019 ook administratief afgerond.
OV-Knoop en Oostelijke Spoorzone
Vooruitlopend op de grootschalige werkzaamheden is in de nabije omgeving van het station Ede-Wageningen in 2015 een tijdelijke P&R voorziening op de Mauritskazerne gerealiseerd en is de halteplaats van de Valleilijn verplaatst van de zuid- naar de noordzijde van het station.
De samenwerkingsovereenkomst Spoorzone Ede is medio 2015 door de gemeente, ProRail en NS ondertekend en aansluitend vastgesteld in het Bestuurlijk Overleg Spoorzone Ede. In mei 2016 is de ontwerpnota voor de OV-knoop (inclusief oost en PHS) vastgesteld door de drie samenwerkende partijen.
Na het afbreken van de aanbestedingsprocedure van spoorse contract in december 2018, heeft 2019 vooral in het teken gestaan met de uitwerking van de hernieuwde aanbesteding (met een gewijzigde opdracht). In het besluit van het bestuurlijk overleg heeft zij aangegeven de significante financiële effecten, voortvloeiende uit de vertraging als gevolg van het afbreken, zo veel mogelijk te willen beperken. Het projectmanagementteam is aan de slag en op zoek gegaan naar een aanpak om de kans op een geslaagde aanbesteding te optimaliseren en naar (besparing)mogelijkheden om de gevolgschade zoveel mogelijk te beperken.
Inmiddels was ook duidelijk geworden dat de PHS-dienstregeling, waar het infra-ontwerp van het station op gebaseerd was, niet maakbaar was. Het vigerend ontwerp sloot niet goed aan bij de twee resterende mogelijke dienstregelings-alternatieven. De opdrachtgever voor het PHS heeft verzocht ook hier alternatieven te onderzoeken, waarbij eveneens zoveel mogelijk gezocht is naar kostenreductie. Dankzij intensieve samenwerking tussen betrokken partijen is het gelukt om reeds in maart 2019 een voorkeursalternatief te presenteren, dat in april is vastgesteld. Hiermee is ook een keuze gemaakt voor één van eerder genoemde dienstregelingsmodellen, i.c. alternatief “6/4” zonder sprinter Utrecht – Ede v.v. Het in mei gestarte proces met een versnelde aanpak van engineering en goedkeuring voor het spoor (Functioneel Integraal Systeemontwerp / Railverkeertechnisch Ontwerp), om de vertraging van het project zoveel mogelijk te beperken, verkeert eind 2019 in de afrondende fase.
Het bestuurlijk overleg heeft in oktober het totaalpakket van voorgestelde ontwerpaanpassingen en de geprognotiseerde financiële en planningsconsequenties vastgesteld en is de contracteringsaanpak (gericht op maximalisering van de kans op gunning binnen de huidige ongunstige marktomstandigheden) toegelicht. Aansluitend is gestart met het aanbestedingsdossier. Het totaalpakket is basis om het bestuurlijk overleg begin 2020 voor te stellen om het projectbudget te verhogen. Vervolgens kan gestart worden met de aanbesteding van de conditionerende- en bouwwerkzaamheden (spoorse contract).
De ontwerpaanpassingen betreffen; aanpassing van de sporenkap (minder glas, aanbrengen van sedum en meer zonnepanelen), het laten vervallen van een deel van de luifel aan het stationsgebouw en de toegang tot de perrons vanuit de westelijke stationstunnel. Daarnaast zijn twee uitstelopties vastgesteld: in eerste instantie, de bovenzijde van de toren boven de wachtruimte zuidzijde station en in tweede instantie, het sluiten van de spoorwegovergang en het realiseren van het langzaam verkeer viaduct Sysselt.
Om de risico’s binnen het spoorse contract te beperken heeft het PMT besloten om de conditionerende werkzaamheden en het uit dienst nemen van het emplacement, uit dit contract te halen. De werkzaamheden worden met afzonderlijke opdrachten op de markt gezet om deze af te ronden voordat de aannemer van het spoorse contract zijn werkzaamheden start. Ondertussen zijn ook de contracten voor de bus- en taxiplein, P&R-garage en de inrichting van de openbare ruimte verder uitgewerkt en is de review afgerond. Het uit dienst nemen van het emplacement is op de valreep in 2019 afgerond.
2019 | Begroot | Werkelijk | Verschil | Toelichting |
Kosten | 2,676 | 1,017 | 1,659 | In budget is rekening gehouden met een factuur vanuit Prorail, deze zal echter pas in 2020 worden ontvangen. Per saldo budgetneutraal. |
Opbrengsten | 2,676 | 0,375 | 2,301 | Door de lagere bestedingen is in 2019 ook minder dekking noodzakelijk geweest vanuit de subsidievoorschotten. |
Investering | € | Dekking | € |
Reeds gerealiseerd (boekwaarde) | 40,6 | Ministerie I&W | 42,1 |
Nog te maken kosten | 85,8 | Provincie Gelderland | 30 |
Provincie Gelderland (GSO-4 gelden) | 5,2 | ||
Gemeente Ede (reserve) | 40,5 | ||
Overige bijdragen | 5 | ||
Storting vanuit Parklaan | 3,6 | ||
Totaal | 126,4 | 126,4 | |
Resultaat (reëel) | 0* |
*De resultaatsverwachting betreft het resultaat excl. marktwerking
Risico's
Het risicodossier wordt periodiek geactualiseerd. Om sturing te krijgen op de risico’s zijn afspraken gemaakt hoe om te gaan met een nieuw risico, de waardering en benoemen en actualiseren van de beheersmaatregelen. De beheersmaatregelen zijn gedefinieerd en worden uitgevoerd. Het effect hiervan wordt frequent besproken.